17-02-2015

Ecce Homo: over Alonso en Alfonso de Borja

borg zn. ‘onderpand, garantie, zekerheidstelling’
Mnl. borghe ‘persoon die zich garant stelt’ [1237; CG I, 32], ‘onderpand’ [1285; CG I, 875].
Een ablautende vorm (nultrap) bij de stam van het werkwoord → bergen ‘in veiligheid brengen, beschermen’.
Os. borg ‘onderpand’; ohd. borg (mhd. borc); ofri. borg ‘id.’; oe. borg ‘pand, borgsom, garantie’; < pgm. *burg-. Daarnaast de afgeleide werkwoorden: mnd. borgen ‘borg zijn, instaan voor, uitstel geven’; ohd. borgen ‘acht geven op, zich hoeden, sparen’ (nhd. borgen ‘lenen aan, lenen van’); ofri. borgia, burgia ‘borg blijven, op krediet nemen’ (nfri. boargje ‘op krediet geven, zekeren; dralen wegens risico’); oe. borgian ‘lenen aan, lenen van’ (ne. borrow ‘lenen van’); laat-on. borga ‘borg blijven voor’ (nzw. borga ‘borgstaan’).
bergen ww., mnl. berghen. = onfr. bërgin, ohd. bërgan (nhd. bergen), os. bërgan, ags. beorgan, on. bjarga, got. baírgan “bergen, verbergen” (en afgeleide bett.). Hiermee ablautend ags. byrgan (eng. to bury) “begraven”, os. burgisli o., ags. byrgels m. “graf” (eng. burial “begrafenis” en de bij borg besproken woorden. Zie verder burcht, herberg. Buiten ʼt Germ. vgl. ier. commairge “borgtocht” en obg. brěgą, brěšti “zorgen”, oudserv. bržem (bhergh-, ablautend met bhergh-), brijeći “bewaren, zorgen, bewaken, vieren”. Ontleening van deze slav. woordfamilie uit het Germ. is hoogst onwsch. De wortel is dus bhergh-, niet bherĝh-, en niet identisch den bij met berg besprokenen.
Borg = Burcht
Herberg van de Heer, de Hertog, de leidinggevende van het leger, de Hertog.


Alonso de Borja en Alfonso de Borja


Cacher
ÉTYMOL. ET HIST. − 
1. a) xiiies. quachier « (d'une pers.) dérober à la vue » (S. Graal, B.N. 2455, fo283 vodans Gdf. Compl.), graphie attestée jusqu'au xves., ibid.; 1275-80 soi cachier (J. de Meung, Rose, 8846 dans T.-L.); 1704 cacher son jeu (Trév.);  
b) 1690 trésor caché « (d'une pers.) dont la valeur est méconnue » (Fur.); 
2. a) 1549 « soustraire à la connaissance, déguiser, ne pas exprimer » (Est.);
b) 1666 se cacher de qqn « ne pas faire connaître ses pensées et actions à qqn » (Corn. Agés., V, I dans Littré); 1667 se cacher de qqc. « n'en pas convenir » (Rac., Androm., IV, 3, ibid.). Du lat. *coacticare « comprimer, serrer » forme renforcée du lat. coactare « contraindre » (Lucrèce dans TLL s.v., 1369, 50), fréquentatif de cogere « id. ». De coactare, les formes méridionales de type cacha « écraser, broyer, presser, blesser » (Mistral); ce même sens de « écraser » est attesté dès le xiies. pour le dér. a. fr. escachier (Chr. de Troyes, Erec et Enide dans T.-L.); le sens de « dissimuler », peu fréq. jusqu'au xvies., est dér. de celui de « presser, comprimer »; cacher a fini par supplanter en ce sens les verbes a. fr. escondre, esconser et musser.

Étymol. et Hist. 1894 [cont. angl.] (Claudel, L'Échange, 1reversion, I, p. 678); 1916 payer cash (Hémon, Maria Chapdelaine, p. 189). Angl. cash (empr. à l'a. fr. casse, v. casse1) attesté ds NED dep. 1596 au sens de « argent, monnaie ». Le sens de « argent » est issu de celui de « boîte, coffre, caisse d'un marchand » attesté dep. 1598 ds le dict. de Florio (d'apr. NED).  


HYPER-CACHER au PORTE DE VINCENNES
Het Fort
Châteaux Vincennes

Château Vincennes cachotter dans le Bois
"Hiermede een slot, elc ga in vreden"

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten